Sunday, March 25, 2012

Vươn lên với nghề trồng rẫy

Nhờ chủ trương chuyển đổi cây trồng hợp lý, nhiều năm qua, bà con nông dân ở xã Ngãi Tứ, huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long có cơ hội vươn lên khá giàu.
Trên 200 ha diện tích canh tác và khoảng 680 ha diện tích gieo trồng hàng năm, Ngãi Tứ được mệnh danh là vùng trồng màu lớn nhất của huyện Tam Bình. Hiện nay, mỗi năm có hàng chục ha đất ruộng hoặc vườn kém hiệu quả được bà con mạnh dạn chuyển đổi sang trồng màu. Điều này cho thấy cây màu nơi đây đã thực sự mang lại hiệu quả kinh tế hấp dẫn đối với bà con.
Một lợi thế khác của vùng này là từ lâu đã nổi tiếng với nghề trồng rẫy, nên thương lái các nơi cũng tập trung về đây khá đông. Do vậy bà con trồng rẫy ở đây rất yên tâm về vấn đề tiêu thụ. Điều còn lại là việc chọn lựa cây trồng như thế nào, mùa vụ ra sao để đạt được giá cao nữa mà thôi.
Tuy năm nay mới ngoài 30, anh Phạm Hoàng Phong ở ấp Đông Thạnh, xã Ngãi Tứ đã có hơn 10 năm kinh nghiệm với nghề trồng rẫy, và anh cũng là người biết cách lựa chọn cây trồng cũng như thời điểm xuống giống sao cho đạt hiệu quả cao. Nhờ vậy mà những mùa rẫy đã qua, mùa nào anh cũng thu lời khá.
Tự nhận mình là người con của đất rẫy, từ khi lập gia đình riêng, anh Phong cũng chọn cho mình cách riêng để khắc phục hoàn cảnh quá khó khăn của gia đình. Cha mẹ nghèo, nên khi anh Phong ra riêng chỉ có được một nền đất thổ cư để ở, vốn liếng còn lại của hại vợ chồng chính là nghề trồng rẫy. Với anh Phong, có được cái nghề là đã quý. Cây trồng mà anh chọn canh tác hàng năm, đó là dưa hấu. Anh Phong chia sẻ, từ khi còn sống chung với cha mẹ, anh đã học được cách trồng dưa rồi. Nói chung nếu thời tiết không có gì trở ngại, thì chuyện thành công với cây màu này là trong tầm tay của anh.
Nhà không có đất, anh Phong đã tự bươn chải đi tìm đất thuê. Tùy khả năng lao động, tài chính thuê được bao nhiêu, thì anh nhận đất thuê bấy nhiêu.
Theo lời anh Phong chia sẻ, tính ra mỗi năm gia đình anh trồng quay vòng đất từ 3 đến 4 vụ màu. Trong đó có 2 đến 3 vụ dưa. Lợi nhuận thu được trên mỗi công đất có thể lên đến 10 triệu đồng. Anh cho biết, nhờ tích lũy qua nhiều năm, mà hiện gia đình anh đã có thể thuê gần 1 ha đất để trồng màu. Tất cả chúng đều tập trung gần nhau để anh và chị còn có thể thay phiên canh giữ, đồng thời có thời gian về nhà lo cho 2 đứa con đang trong độ tuổi đến trường.
Trong khi những gia đình không có đất sản xuất giống như hộ anh Phong thường trở thành hộ nghèo, hoặc cận nghèo, chờ Nhà nước hỗ trợ. Hoặc những hộ trẻ tuổi cũng thường sa đà vào những trò đỏ đen để cầu may hơn là tự mình lao động vươn lên. Với anh Phạm Hoàng Phong, tuy nhà nghèo, ít học nhưng vẫn nhận thức rất rõ “có lao động mới chiến thắng được nghèo khó, lao động mới mang lại giá trị thiết thực cho con người”.

Trồng hẹ hiệu quả cao

Ba công ruộng và một căn nhà nhỏ, là tài sản quý nhất của vợ chồng anh Phạm Văn Tàu ở ấp Hòa Phụng B, Thị trấn Kinh Cùng, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang khi mới ra riêng. Mỗi năm 3 vụ lúa, lợi nhuận vài ba triệu đồng, đó là tất cả những gì vợ chồng anh cố gắng để xây dựng tổ ấm bé nhỏ của mình.
Vùng đất đã kém màu mỡ lại nằm trong điều kiện canh tác không thuận lợi, anh chị lại còn thiếu vốn nên gia đình cũng chỉ biết bám ruộng mà sống.
Tuy vậy, mơ ước vươn lên làm giàu với những mô hình mới không lúc nào rời khỏi suy nghĩ của anh. Một lần anh Tàu đến nhà người thân ở khác tỉnh, thấy người ta trồng hẹ thu lãi cao, vậy là anh không bỏ qua cơ hội học tập mô hình mới này.
Dù biết rằng, không ai truyền hết những bí quyết nghề nghiệp cho mình, nhưng anh Tàu vẫn nuôi niềm hy vọng là “mình sẽ thành công” và anh luôn chịu khó, tìm tòi, nhất là mạnh dạn tìm đến các kỹ sư nông nghiệp để xin được tư vấn. Dần dần những khó khăn trong quá trình canh tác lần lượt được khắc phục, rồi những luống hẹ cứ tươi tốt và sinh sôi ngày càng nhiều lên. Mảnh đất trống trước sân nhà không còn đủ để gia đình anh xoay xở nữa. Thấy vườn tre của cha mẹ bỏ hoang, kém hiệu quả, anh hỏi mượn mở rộng diện tích trồng hẹ.
Qua 4 năm canh tác, đến nay anh trồng được trên 1 công hẹ, mỗi tháng anh thu sản lượng từ 800 đến 1.200 kg, thu lãi gần 8 triệu đồng, một mức lãi khá cao. Nhờ vậy, gia đình anh đã nhanh chóng vươn lên.
Nếu ruộng đất ít, đa số những đôi vợ chồng trẻ như gia đình anh Tàu thường bỏ quê lên thành phố làm thuê, làm mướn. Nhưng với ý chí bám đất bám nghề, anh Tàu đã thành công trên chính mảnh đất quê mình. Thành tích Nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cấp huyện có lẽ là phần thưởng xứng đáng cho gia đình anh, và cả những cán bộ địa phương – những người đã cùng đồng hành với anh trên con đường vượt khó.
Sự thành công của anh Phạm Văn Tàu sẽ còn là nguồn động viên lớn để thanh niên nông thôn có cái nhìn lạc quan hơn, có niềm tin hơn với nghề nông –công việc tuy vất vả, nhưng nếu quyết tâm cao thì vẫn có không ít cơ hội làm giàu.

Saturday, March 17, 2012

Kỹ thuật trồng cây rau răm

 


Rau răm là loại cây thân thảo, cây sống hàng năm. Rau răm chủ yếu để làm gia vị.
Kỹ thuật trồng cây rau răm
Kỹ thuật trồng cây rau răm
1. Đặc tính thực vật:

Toàn thân rễ, lá vỏ đều có mùi thơm đặc biệt dễ chịu. Thân mọc bò, từ mỗi đốt mọc ra rất nhiều rễ. Trồng mau thân mọc thẳng đứng cao chừng 36 – 40 cm. Lá cân, mọc so le hình mác hay hình trứng mác, cuống ngắn. Lá có màu xanh nhạt, phớt tím màu huyết dụ rõ nhất là ở mép và chót lá.

Hoa mọc thành bông, hẹp, gầy, đơn độc hoặc xếp thành đôi hay thành chùm có ít nhánh. Quả nhỏ, 3 cạnh, hai đầu nhọn, bóng nhẵn.

2. Công dụng:

Người miền Trung ăn thịt gà xé bóp muối tiêu với rau răm, cùng với gừng tươi kèm ăn với trứng vịt lộn, làm rau thơm cho vào món cháo cá, cháo thịt gà, trộn với bắp cải để muối chua… Ngoài các công dụng đã nói ở trên người ta cho rằng rau răm có tác dụng làm dịu tình dục.

Ngoài ra, rau còn có tác dụng kích thích tiêu hóa, chữa rắn bằng cách hái 20 ngọn rau răm rã nát, vắt lấy nước uống, bã đắp lên nơi rắn cắn. Thường trong vòng 15 phút sau đỡ đau và sau 3 giờ hết sưng tấy. Rau răm còn được coi là một vị thuốc thông tiểu, chữa sốt chống nôn.

3. Kỹ thuật trồng trọt:

Trong vườn nhà nên chọn nơi gần nước ẩm, trồng bằng đoạn cành. Trồng ở diện tích lớn, đất cần cày bừa kỹ, nhặt sạch cỏ, lên luống 1,2 – 1,5 m, rãnh 30 cm, luống dài theo thửa ruộng. Bón lót 20 -25 tấn phân chuồng + 300 – 400 kg phân lân (tính ra 1m2 bón 2 – 2,5 kg phân chuồng + 30 -40 kg phân lân). Trên luống xẻ hàng cách hàng 15 cm. Cây cách nhau 10 cm. Khi trồng cắt thành từng đoạn cành dài 12 -15 cm có khoảng 5 – 6 mắt, lấp đất khoảng 2/3 đoạn cành. Dận chặt gốc rồi tưới nước đủ ẩm. Tốt nhất là trồng vào đầu mùa mưa hoặc cuối mùa mưa.

Rau răm giống đã cắt ra nếu chưa kịp trồng thì bảo quản chỗ râm mát, gốc xuống dưới, ngọn lên trên rồi tưới nước đều để rễ phụ đâm ra khi trồng chóng bén rễ, hoặc có thể giâm rau răm giống vào đất bùn ẩm sau đem trồng vẫn tốt.

Chăm sóc: Sau trồng 1 tuần đến 10 ngày rau răm đã bén rễ, lá xanh ở nách ở ngọn bắt đầu nhú ra thì nên tưới một đợt phân loãng. Dùng nước phân lợn pha loãng hay dùng phân urê với nồng độ 1% tưới vào gốc. Cứ 10 -15 ngày bón 1 lần. Các lần sau có thể dùng phân hỗn hợp NPK để tưới.

Để bảo đảm rau sạch, trước lúc thu hái nên ngừng bón 1 – 2 tuần, tốt nhất là chỉ dùng phân hữu cơ để bón cho cây.

4. Thu hoạch:

Vườn rau răm đã phát triển tốt, đâm nhiều chồi, lá vươn dài kín ruộng, cành nọ gối cành kia là có thể thu hoạch được. Có 2 cách:

- Cắt tỉa các cành dài đem bán

- Cắt luân phiên từng đám đem bán

Cần cắt sát gốc, chỉ chừa lại 3 – 5cm, sau đó bón phân, tưới nước để cây phục hồi sinh trưởng.

Nguồn tin: NXB Nông nghiệp

Tuesday, March 13, 2012

Nông dân trồng thành công giống dừa xiêm đỏ trên vùng đất mặn

         In
          
Qua chuyển đổi nhiều loại cây trồng có những vụ trồng trọt, sản xuất bị thất bại, năng suất không cao, làm ăn không có lãi. Năm 2003, nhân chuyến đi Giồng Trôm, anh Huỳnh Văn Tư ở ấp Tân Lễ 2 xã Tân Trung (Mỏ Cày Nam) nhận thấy giống dừa xiêm đỏ cho trái sai và bước đầu anh đã đặt mua 100 gốc dừa xiêm đỏ về trồng thử nghiệm trên 4.000m2 đất.
Qua thời gian chăm sóc anh nhận thấy dừa xiêm đỏ là loại cây có sức chống chịu tốt với vùng đất nhiễm mặn và chịu được phèn. Sau 3 năm trồng, dừa bắt đầu cho trái, bình quân vào những tháng mùa khô dừa xiêm đỏ có giá từ 4.500 đến 5.000 đồng/trái, gia đình anh có mức thu nhập khá.

Image
Dừa xiêm đỏ. (Ảnh: HP)

Thời gian qua, giống dừa xiêm đỏ này đã được anh Huỳnh Văn Tư thu hoạch dừa uống nước và trái khô để ương giống bán. Từ hiệu quả bước đầu của mô hình dừa xiêm đỏ, đến năm 2006, do giá cả thị trường không ổn định, việc kết đường không có lãi, anh đã sang lại cối đường và từ nguồn vốn tích lũy qua 5 năm anh mua thêm 6.000m2 đất tiếp tục trồng dừa xiêm đỏ và dừa ta xanh.
Anh Huỳnh Văn Tư cho biết: “Dừa xiêm đỏ là loại có vỏ mỏng, nước nhiều vị ngọt thanh. Đây chính là yếu tố quan trọng để dừa xiêm đỏ tiêu thụ mạnh trên thị trường, nhất là vào mùa nắng dừa xiêm đỏ bán được giá tăng gấp đôi so với mùa mưa. Ưu điểm của giống dừa xiêm đỏ là cho trái rất sai, bình quân 1 buồng dừa cho 15 đến 20 trái, năng suất cao hơn so với các giống dừa khác”.
Hiện vườn dừa xiêm đỏ của anh Huỳnh Văn Tư đã có tuổi thọ 7 năm. Từ thành công bước đầu, qua quá trình tích lũy từ dừa xiêm đỏ anh đã đầu tư chăn nuôi heo và bò.
Đến năm 2007, anh đã có nguồn vốn lớn mua đất và mở cơ sở kinh doanh mặt hàng xây dựng tổng hợp trên tuyến quốc lộ 57. Đến nay, anh đã xây dựng được ngôi nhà khang trang, tổng diện tích đất sản xuất nông nghiệp từ trồng dừa hiện tại là 1 ha, một trại heo, một cơ sở sản xuất kinh doanh, tổng nguồn thu nhập từ chăn nuôi và trồng trọt, kinh doanh trừ đi các khoảng chi phí gia đình anh thu lãi mỗi năm trên nửa tỷ đồng.
Từ thành công của giống dừa xiêm đỏ của anh Huỳnh Văn Tư, nhiều địa phương ở các tỉnh Nam Bộ đã đến tham quan mô hình và kỹ thuật về giống dừa này.

Friday, March 9, 2012

Làm thế nào để dưa hấu to, ngon và đẹp


Dưa hấu là một loại rau quả được nhiều người ưa chuộng vì vị ngon ngọt, thanh mát và đặc biệt không thể thiếu trong dịp Tết cổ truyền của người dân Việt Nam. Mặc dù hiện nay dưa hấu có thể trồng quanh năm song dưa Tết vẫn được nông dân trồng nhiều nhất và ngoài yếu tố phẩm chất thì người tiêu dùng còn quan tâm đến vẻ đẹp bên ngoài của dưa. Vậy, để có quả dưa hấu to, ngon và đẹp, nông dân cần chú ý đến nhiều yếu tố trong kỹ thuật canh tác dưa hấu.
Trước hết, khoảng cách trồng có ảnh hưởng trực tiếp đến độ lớn của trái. Không nên trồng quá dày. Khoảng cách thường áp dụng trong sản xuất là 2,5-3m (hàng cách hàng) x 0,4-0,7m ( cây cách cây). Mật độ thay đổi từ 500-1.000 cây/m2 đất. Dưa hấu Tết cần trái lớn để chưng nên trồng thưa 500-650 cây/m2 .
Phân bón ảnh hưởng rất lớn đến phẩm chất trái dưa. Để dưa hấu có năng suất và phẩm chất cao cần chú ý đến thời kỳ bón phân và số lượng phân bón một cách cân đối hợp lý. Tùy vào độ màu mỡ của đất mà lượng phân bón khác nhau. Lượng phân bón trung bình cho 1.000 m2 dưa hấu là : 1-2 tấn phân chuồng hoai mục; 5 kg phân Urea; 8 kg phân DAP; 6 kg phân KCL và 60 kg phân NPK (16-16-8).
Sửa dây cũng là một kỹ thuật cần thiết trong việc trồng dưa hấu. Việc sửa dây cho dưa hấu được tiến hành khi dây bắt đầu bỏ vòi ( khoảng 20 ngày sau khi xuống bầu ). Cho các dây bò song song nhau theo thứ tự thẳng gốc với hàng trồng. Không để dây quấn chồng lên nhau, gây khó khăn trong việc chấm nụ, tuyển trái và ảnh hưởng khả năng quang hợp của cây, đồng thời tạo điều kiện cho sâu bệnh phát triển.
Trong thời kỳ ra hoa rộ, khi dây dưa dài khoảng 1,5m ( 35-40 ngày sau khi gieo) thường tiến hành thụ phấn nhân tạo (nông dân còn gọi là úp nụ). Đây là kỹ thuật rất cần thiết trong canh tác dưa hấu, giúp cho trái có độ đồng đều cao, dễ chăm sóc. Trồng dưa hấu thì phải úp nụ, vì mỗi cây dưa hấu chỉ giữ một trái, trái càng to thì càng có giá trị nên người trồng dưa phải chủ động úp nụ, lấy trái đúng vị trí trên thân, trái sẽ phát triển như mong muốn. Úp nụ thường được tập trung 4-7 ngày. Thời gian úp nụ càng ngắn càng tốt, tiến hành vào 7-9 giờ sáng.
Để cho trái dưa hấu to, chỉ nên để một trái / dây. Việc tuyển trái tiến hành khoảng 40-45 ngày sau khi gieo. Khi trái bằng trái chanh, chọn trái thứ ba trên dây chính. Nếu trên dây chính không tuyển trái được thì chọn trái thứ hai trên dây nhánh ( vị trí lá thứ 8-14 ). Chọn trái đầy đặn, cuống to dài, có nhiều lông tơ thẳng, không sâu bệnh. Ngoài ra, chăm sóc trong giai đoạn mang trái cũng là yếu tố giúp trái dưa hấu đẹp, tăng giá trị thương phẩm. Khi trái lớn bằng trái cam, nếu giống dưa trái tròn, trong mùa nắng thì nên sửa cho trái đứng để trái phát triển đồng đều. Còn trong mùa mưa, nên để trái nằm ngang, tránh đít trái tiếp xúc với mặt đất ẩm ướt dễ bị nấm bệnh tấn công. Trong quá trình trái phát triển thỉnh thoảng trở bề để trái đẹp và màu vỏ trái xanh đều. Chỉ để trái đứng khoảng 10 ngày trước khi thu hoạch. Thận trọng trong việc sử dụng phân bón lá và thuốc kích thích sinh trưởng. Những loại này có tác dụng giúp thân, lá, trái phát triển nhanh nhưng thường làm phẩm chất trái giảm và cây chống chịu kém với điều kiện bất lợi của ngoại cảnh.
Trong dịp Tết Nguyên Đán, dưa hấu ngoài việc dùng làm thực phẩm còn là loại quả được chưng bàn thờ tổ tiên nên hình dáng đẹp bên ngoài sẽ làm tăng giá trị thương phẩm gấp nhiều lần./.
Nguyễn Thị Nguyệt-Chi cục BVTV Bến Tre

Kỹ thuật trồng dừa xiêm xanh (Kỳ III

III- Phòng trừ sâu bệnh:
1- Bọ dừa:
* Gây hại:
- Thành trùng và ấu trùng đều gây hại trên lá dừa non chưa bung ra bằng cách cạp biểu bì trên mặt lá theo từng hàng song song với gân chính, những vết cắn phá thường hẹp có màu nâu, sau đó khô, héo, cong queo, giảm khả năng quang hợp. Nếu trên cây có từ 8 lá trở lên bị hại thì sẽ làm giảm năng suất, nặng hơn có thể làm cây chết.
- Phòng trị:
+ Cắt và đốt bỏ các đọt non bị hại nặng để tránh lây lan cây khác.
+ Sử dụng ong ký sinh Tetretichus Brontispae, nấm ký sinh Metrhizium anisopliae.
+ Sử dụng thuốc hóa học như: Fastac, Sumicidine, Actara, … liều lượng theo hướng dẫn trên bao bì, phun đều lên bó đọt non của cây. Tuy nhiên, hiện nay ở Bến Tre sử dụng phương pháp sinh học là hiệu quả và kinh tế nhất (thả ong ký sinh).
Ong mắt đỏ đang đẻ trứng trên ấu trùng bọ cánh cứng.
2- Kiến vương:
+ Gây hại:
Chỉ có thành trùng phá hại dừa, chúng đục phá phần mô mềm ở cuối bẹ lá, cắn phá đọt non, hoa dừa lúc chưa trổ làm cho lá bị rách, hoa bị hư, đỉnh sinh trưởng phát triển cong queo, nếu chúng ăn hết đỉnh sinh trưởng cây sẽ chết. Các vết đục của kiến vương là cửa ngõ cho các loại sâu bệnh khác tấn công như bệnh thối đọt dừa hay để đuông dừa đẻ trúng gây hại. Theo kết quả nghiên cứu của Trung tâm Thực nghiệm dừa Đồng Gò, trong tháng thời điểm gây hại nặng nhất của kiến vương là vào những đêm trăng sáng và trên những vườn dừa không có trồng xen.
Thành trùng...
...và ấu trùng của kiến vương
+ Phòng trị:
- Khi cây dừa khoảng 2 năm tuổi trở lên là thời điểm thích hợp nhất cho kiến vương tấn công. Như vậy, vào giai đoạn này cần phải thăm vườn thường xuyên để phát hiện vết đục của kiến vương, sau đó dùng móc sắt bắt, cuối cùng dùng đất sét trám bít lổ đục để phòng ngừa các loại khác như nấm bệnh hay đuông xâm nhập.
- Không để rơm, rạ mục xung quanh vườn vì đây là môi trường tốt để kiến vương đẻ trứng và phát triển.
- Theo khuyến cáo của các nhà khoa học, để hạn chế việc gây hại của kiến vương ở các vườn dừa trẻ nên trồng xen các cây ngắn ngày, cây họ đậu, cây ca cao, …nhằm hạn chế tầm bay của kiếng vương, giảm khả năng gây hại của chúng rất lớn.
- Sử dụng phương pháp hóa học để phòng trị kiến vương tỏ ra hiệu quả không cao vì đây là loài côn trùng có thể di chuyển rất xa nên rải thuốc không hiệu quả; vì vậy nên áp dụng kỹ thuật canh tác là hiệu quả nhất.
3- Đuông dừa:
+ Gây hại: Ngược với kiến vương, đuông dừa chỉ gây hại ở giai đoạn ấu trùng. Thành trùng đẻ trứng vào các lổ đục của kiến vương, các vết thương trên cây và đặc biệt hiện nay chúng còn đẻ trứng dưới gốc dừa tấn công phần gốc. Quá trình gây hại của đuông dừa rất nguy hiểm vì rất khó phát hiện, khi phát hiện được thì khó có khả năng để cứu cây khỏi khỏi chết.
Thành trùng...
...và ấu trùng của đuông dừa
+ Phòng trị: đối với đuông, phòng trị cũng như kiến vương là phải thăm vườn thường xuyên để phát hiện sớm khi ấu trung còn ở tuổi 1, tuổi 2 dùng dao hoạc đục sắt khoét lổ đục để bắt ấu trùng, sau đó dùng thuốc hạt như Basudin 3G + nước vôi tươi lên lổ đã khoét nhằm phòng ngừa các loại nấm bệnh, côn trùng khác tấn công. Sử dụng biện pháp hóa học hiệu quả không cao, chỉ nên áp dụng kỹ thuất canh tác để phòng là hiệu quả nhất như: hạn chế tối đa việc gây vết thương trên thân dừa hoặc sự gây hại của kiến vương, tăng cường xen canh hợp lý cũng là điều kiện tốt để làm giảm khả năng gây hại của đuông
4- Bọ xít trái Amblypelta sp:
+ Gây hại: đây là đối gây ra hiện tương rụng trái non và dừa mủ, cả thành trùng và ấu trung đều chích hút ở nụ hoa, trái non và tiết ra độc tố vào vết chích, nếu chích vào giai đoạn trái vừa thụ phấn (còn nhỏ) sẽ làm cho trái non rụng đi, nếu chích vào giai đoạn trái lớn hơn (khoảng 1 tháng tuổi trở lên) thì trái có khả năng không rụng mà vùng mô xung quanh vết chích sẽ bị hoại thư sau này thành trái dừa bị sẹo nhăn nheo hay chảy mủ ra ngoài mà nông dân gọi là dừa mủ
+ Phòng trị: vệ sinh vườn cho thông thoáng, trồng đúng khoảng cách, không trồng quá dày hiệu quả cao nhất là nên nuôi kiến vàng trong vườn dừa vì đây là thiên địch có thể tấn công bọ xít.
Dừa mủ do bọ xít gây hại
5- Chuột dừa:
+ Gây hại: chuột là loài gặm nhắm có đặc tính rất đặc biệt hơn các loài động vật khác, răng cửa của chúng cứ phát triển dài mãi mãi mà không bao giờ dùng lại, vì thế chúng cắn phá dừa nhằm mục đích để răng mòn không mọc ra dài được, thứ hai là để ăn cơm dừa và uống nước. Trái dừa bị chuột khoét sẽ rụng đi khi đã bị chúng cắn thủng gáo, ở Đồng bằng sông Cửu long, vào thời điểm triều cường ngoài đồng nước ngập sâu, chuột bắt đầu vào các vườn dừa cắn phá làm thiệt hại đến năng suất khá lớn.
Dừa bị chuột khoét
+ Phòng trị: thông thường ở Bến tre người dân trồng dừa vào mùa nước lũ là dọn vệ sinh vườn và cây dừa, thăm vườn thường xuyên khi phát hiện trên cây có ổ chuột tiến hành săn bắt hay làm bẩy để diệt chuột nhưng cần phải thay đổi mồi thương xuyên mới có hiệu quả. Có một phương pháp rất cổ nhưng lại rất hiệu quả đối với các vườn dừa trồng đúng khoảng cách, bảo đảm cây không giao tán nhau bằng cách là bọc thiếc quanh thân cây làm cho chuột không leo lên cây được vì nơi bọc thiết quá trơn, chuột không thể bám được để leo lên. Như vậy sẽ bảo vệ được các trái dừa ở trên cây.

Kỹ thuật trồng dừa xiêm xanh Kỳ II


II- Kỹ thuật trồng và chăm sóc:
A- Kỹ thuật trồng:
1- Chọn đất:
Dừa là cây rất dễ trồng, không kén đất, nhưng thích hợp nhất là trên đất phù sa, đất cát pha, đất có hiều hữu cơ và đặc biệt đất có hàm lượng kali dồi dào, tầng canh tác dày ít nhất là 0.5 mét.
2- Chuẩn bị đất trồng:
* Đối với đất ruộng: Trước khi lên liếp trồng dừa, nên gom lớp đất mặt ruộng dùng để đấp mô trồng với kích thước mô: chiều rộng có đường kính nhỏ nhất 1 mét, chiều cao tùy vào địa hình của đỉnh triều cường hàng năm nhưng sao cho đỉnh mô cách đỉnh triều cường ít nhất 0.5 mét. Sau đó tiến hành lên liếp hoặc để trồng dừa xen lúa khoảng 2 năm sau lên liếp cũng tốt, mục đích là lấy ngắn nuôi dài.
* Đối với đất vườn cũ:
Trước khi trồng nên gom lớp đất mặt để vun mô nếu đất thấp thì ta vun cao như đất ruộng, nếu liếp cao thì không cần vun cao mà làm sao cho không bị úng trong mùa mưa là đạt, riêng kích cỡ mô nên giống như đất ruộng.
3- Khoảng cách trồng:
Khoảng cách trồng 5m x 5m và trồng theo kiểu nanh sấu hoặc hình vuông.
4- Bón lót:
Sau khi đã chuẩn bị mô và hố trồng xong, trước khi xuống giống khoảng 15 – 20 ngày nên bón lót mỗi mô: phân hữu cơ khoảng 20 – 30 kg + 100g super lân + 200g kali, trộn đều và lấp kín lại bằng mặt mô.
5- Đặt cây con:
Sau khi đã chuẩn bị xong cây giống và đất trồng, tiến hành đặt cây con trên mô hoặc hố trồng; đầu tiên đào một hố tương đương với kích cỡ của trái dừa giống; cây giống nếu ươm trong bầu nylon thì dùng dao bén cắt đáy bầu, sau đó đặt bầu vào hố đã đào, kéo túi bầu lên khỏi thân cây, cuối cùng lấp đất lại cho bít trái là đạt, nếu cây giống cao quá 0.8 mét thì ta nên cắm cây cột giữ chặt tránh gió làm lung lay gốc ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng phát triển của cây. Chú ý không nên đặt trái quá sâu vì như thế cây sẽ chậm phát triển, cũng không nên đặt trái quá cạn, tức là lấp đất không bít trái thì sau này gốc cây sẽ phình to. Đối với giống ươm ngoài đất, khi bứng cây lên nên xử lý trái trước khi trồng bằng cách là cắt tất cả rễ cho sát trái, mục đích là kích thích cho cây phát triển bộ rễ mới nhanh hơn, nếu để nguyên không cắt rễ thì phải chờ thời gian cho bộ rễ cũ thối đi, cây mới phát triển bộ rễ mới; thời gian này kéo dài ít nhất 20 – 30 ngày và nguy hiểm hơn nữa đây là môi trường thuận lợi cho các loại nấm bệnh tấn công rễ non vừa phát triển. Các phần còn lại thì thao tác giống như dừa ươm trong bầu.
B- Kỹ thuật chăm sóc:
1- Thời kỳ kiến thiết cơ bản: (cây từ 1 – 3 năm tuổi).
Cây con sau khi trồng rất cần nước, nếu giai đoạn này thiếu nước cây sẽ chết. Vì vậy, để giữ đủ ẩm cho cây ta nên dùng rơm, rạ, cỏ khô tủ gốc cây trong mùa nắng; khoảng 2 – 3 ngày tưới cây 1 lần tùy vào ẩm độ ở gốc. Năm đầu tiên nên bón cho cây mỗi gốc 0.5kg phân NPK: 15-15-15 và chia làm 02 lần bón vào đầu và cuối mùa mưa. Cách bón là xới nhẹ quanh gốc và bón rải đều sau đó cào đất lấp phân lại và tưới nước cho tan phân để cây dễ hấp thu. Giai đoạn này cần quan tâm đến bọ cánh cứng (bọ dừa) tấn công đọt non làm cây chậm phát triển, nếu nặng có thể chết cây.
Bắt đầu từ năm thứ 2, hằng năm nên đắp thêm đất thêm vào mô để tạo điều kiện cho rễ phát triển (trên đất ruộng), hoặc bồi bùn mỗi năm 1 lần vào đầu mùa nắng (đất liếp vườn cũ). Phân bón cũng có thể sử dụng NPK: 15-15-15 nhưng liều lượng mỗi gốc 0.75kg và chia làm 2 lần bón vào đầu và cuối mùa mưa. Năm thứ ba cũng chăm sóc như năm thứ hai nhưng lượng phân bón tăng lên 1kg/gốc. Giai đoạn này nếu cây dừa được chăm sóc tốt, đúng quy trình kỹ thuật thì sau 26 – 28 tháng cây sẽ cho hoa đầu tiên.
Chú ý: ở giai đoạn này cần lưu ý kiến vương thường hay tấn công cây làm cho đọt non bị cong queo, nếu chúng tấn công trúng đỉnh sinh trưởng thì cây sẽ chết, những vết đục của kiến vương là nơi tốt nhất để đuông dừa tấn công. Vì vậy, ở giai đoạn này nên chọn những cây ngắn ngày như dưa leo, cà chua, đậu búng, so đũa… trồng xen vào vườn dừa để lấy ngắn nuôi dài và đặc biệt các cây trồng xen này sẽ là môi trường ngăn chặn sự tấn công của kiến vương và đuông dừa.
2- Thời kỳ kinh doanh:
Giai đoạn này cây đã cho trái ổn định và bắt đầu đi vào thời kỳ kinh doanh vì thế quá trình chăm sóc cây cần phải tuân thủ đúng quy trình hướng dẫn để cây cho năng suất cao và ổn định.
* Chăm sóc: hàng năm nên bồi bùn cho cây 1 lần vào đầu mùa nắng, hoặc nếu có điều kiện nên bón cho cây từ 30 – 50 kg phân hữu cơ hoai mục/gốc, tỉa dần cây trồng xen và giữ cỏ dại hợp lý sao cho cây có đầy đủ ánh sáng để quang hợp, tránh việc để cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng với dừa hay dây leo chằng chịt trên cây làm cây giảm quang hợp.
* Bón phân: theo các tài liệu nghiên cứu của Viện dầu Thực vật Việt Nam và Tung tâm Khuyến nông – Khuyến ngư tỉnh Bến Tre thì đối với cây dừa vào thời kỳ kinh doanh cần bón phân với công thức theo tỷ lệ urê – Super lân – Cloruakali: 0.8kg – 1.5kg – 1,5kg / cây/năm và được chia làm 2 lần bón trong năm, đầu và cuối mùa mưa.
Cách bón: mỗi lần bón đào rảnh ½ vòng tròn gốc và cách gốc 1.5 – 2 mét, sâu 0.15 – 0.2, rộng 0.2 mét sau đó bón phân vào rảnh đã đào rồi lấp đất lại, cuối cùng tưới nước cho phân tan.
Theo kinh nghiệm của tôi thì đối với cây dừa cũng sử dụng công thức phân trên để bón cho, nhưng số lần bón khác hơn phương pháp trên là không phải chia ra 2 lần bón trong năm mà nên chia ra làm 6 lần bón trong năm và bón rải đều xung quanh gốc, nhưng trước khi bón nên dùng cào sắt xới nhẹ quanh gốc, cách gốc khoảng 1.5 – 2 mét, sau đó bón phân lên và tưới nước. Nếu làm được như thế thì việc tăng công lao động trên một đơn vị diện tích là điều tất nhiên, nhưng ta có thể tiết kiệm được phân bón bị mất đi do trực di, bốc hơi, rửa trôi trong thời gian phân phải nằm chờ rễ hấp thu; đặc biệt hơn nữa, việc chia làm nhiều lần bón như trên sẽ làm cho cây không bị thiếu hụt dinh dưỡng, như vậy cây sẽ sinh trưởng, phát triển và có khả năng cho năng suất quanh năm, có thể hạn chế phần nào dừa treo do thiếu dinh dưỡng. (chú ý trong mùa nắng nên tưới nước đầy đủ cho cây, khoảng 2-3 ngày tưới một lần là tốt nhất và liều lượng phân bón có thể tăng, giảm tùy theo năng suất của cây hàng năm).
Trong giai đoạn cây dừa khoảng 4 – 6 tuổi, hàng năm nên tổng vệ sinh cây từ 1-2 lần như: dọn dẹp tất cả các nhen, bông mo khô, tàu dừa khô dính lù xù trên cây, rọc các nhen còn dính quá chặt trên đọt để giúp lá bung nhanh, cây phát triển tốt hơn; ngoài ra, dọn dẹp sạch nhen, bông mo, tàu dừa khô cũng là một phương pháp phòng ngừa kiến vương tấn công dừa rất hiệu quả, song song đó ngừa luôn cả đuông dừa.
(Còn tiếp kỳ III)
Ks Nguyễn Văn Dũng - Chi Cục QL Chất lượng NLS và Thủy sản